Digitale toegankelijkheid biedt zelfstandigheid
Miljoenen Nederlanders hebben één of meerdere beperkingen. Denk daarbij aan mensen die blind, slechtziend of kleurenblind zijn, doof of slechthorend, motorisch beperkt of zwakbegaafd, autistisch of laaggeletterd. Websites en apps van de overheid moeten daarom digitaal toegankelijk zijn, zodat ze ook door deze mensen goed kunnen worden gebruikt. Want ieder mens heeft het recht om gewoon als ieder ander mee te doen in de maatschappij, ook als het om digitale informatie gaat. Daarom is het belangrijk dat ook andere organisaties zorgen dat ze digitaal toegankelijk zijn. Voor grote bedrijven en organisaties wordt dat over een aantal jaren ook verplicht. Voor mensen met een visuele beperking, maar ook voor mensen die minder goed digitaal vaardig zijn of onze taal niet goed beheersen.
Maar hoe regel je dat nou voor je organisatie? Patricia Bolink, specialist digitale toegankelijkheid bij de gemeente Deventer, weet daar inmiddels alles van.
Administratief werk
Patricia is geboren met een aangeboren oogafwijking. Haar zus en moeder hebben dezelfde afwijking. ‘Ik heb zelf helemaal niet het idee dat is slecht zie’, vertelt ze. ‘Want ik heb geen idee hoe het is om goed te kunnen zien. Ik zie maar voor acht procent, dus ik ben wel degelijk slechtziend. Het is alsof ik door een boterhamzakje kijk; ik zie alles wazig. Mijn ogen proberen doorlopend een vast punt te zoeken en daarop te focussen, maar dat kunnen ze niet. Daardoor bewegen ze heel veel. Ik kan me heel goed redden hoor, mijn andere zintuigen werken harder en je lichaam past zich ook aan.’
Patricia volgt speciaal onderwijs bij Bartiméus, een organisatie die al tientallen jaren lang ondersteuning biedt aan mensen met een visuele beperking. ‘Dat was fijn, omdat je er goed leerde omgaan met je beperking, tussen allemaal andere kinderen met dezelfde beperking, maar een nadeel is wel dat je contact met de “gewone” maatschappij minimaal is. Ik verbleef op de school in Zeist van maandag tot en met vrijdag en was dus alleen in de weekenden thuis. Dat contact heb ik echt gemist.’
Na de middelbare school volgt ze een reguliere MBO-opleiding op administratief gebied. ‘Ik wilde heel graag tolk/vertaler worden en moest daarvoor naar Maastricht. Dat vonden mijn ouders toch te ingewikkeld en te ver weg. En zo ben ik toch administratief werk gaan doen, hoewel dat niet echt was wat ik wilde.’
Projectmanagement
Ze werkt ruim 25 jaar als administratieve kracht bij verschillende werkgevers. Als in 2016 haar functie bij Bartiméus komt te vervallen geeft ze aan dat ze graag als projectmanager haar kwaliteiten in wil zetten. Tijdens de studie projectmanagement volgt ze een traineetraject bij de Stichting Accessibility, een onderdeel van Bartiméus dat zich specifiek bezighoudt met digitale toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking. ‘Daar heb ik heel veel van geleerd. Vervolgens kon ik bij Justitie aan het werk. Daar liep ik echt aan tegen ontoegankelijke websites en applicaties waardoor ik mijn werk niet goed kon doen. Ik zag daar letterlijk hoe moeilijk het dan is voor mensen met een visuele beperking en wist: daar wil ik iets aan veranderen!’
Gemeente Deventer
Min of meer toevallig komt ze in gesprek met de gemeente Deventer. De gemeente realiseert zich dat ze met die digitale toegankelijkheid aan de slag moet. Niet alleen omdat het verplicht is voor overheidsinstanties, maar ook omdat de gemeente wil dat al haar inwoners gebruik kunnen maken van de digitale diensten van de gemeente. In 2020 gaat Patricia dan ook bij de gemeente aan de slag om te werken aan digitale toegankelijkheid. Inmiddels heeft de gemeente Deventer – met hulp van Patricia – haar digitale zaken redelijk op orde. ‘Maar we zijn er nog niet hoor’, concludeert Patricia. ‘We hebben meerdere websites. Die moeten allemaal worden aangepakt. Niet alleen voor inwoners met een visuele beperking, maar ook voor mensen die bijvoorbeeld de taal niet goed machtig zijn. Dat kost echt heel veel tijd en energie. Ik merk dat leveranciers van websites vaak ook nog niet weten hoe belangrijk het is. Zij moeten zich er echt nog in verdiepen, anders raken ze zeker opdrachten kwijt. Organisaties die werken in opdracht van de gemeente, bijvoorbeeld Het Sportbedrijf of Circulus, moeten ook aan de eisen gaan voldoen. Daar is de gemeente juridisch verantwoordelijk voor. Ik ben mijn functie nog een beetje aan het uitvinden, want het is allemaal nieuw en onbekend. Maar het krijgt langzamerhand steeds meer vorm, ook bij andere organisaties.’
Zelfstandigheid
Vanaf 2025 moeten alle grotere organisaties voldoen aan de richtlijnen voor toegankelijkheid, dus niet alleen overheidsinstanties. Daar is Patricia blij mee. ‘Want het is heel belangrijk voor mensen zoals ik. Ik wil mijn eigen zaken kunnen regelen, zelf mijn bankzaken doen, een zorgverzekering regelen, boodschappen bestellen of mijn medische dossiers inzien. Zonder hulp van anderen. Die zelfstandigheid is belangrijk voor me. Dat ik nu in mijn werk van mijn beperking mijn kracht heb gemaakt, ja daar ben ik best trots op!’
